Jakość powietrza

Smog - co to jest?

Smog jest zanieczyszczeniem powietrza, wynikającym z naszej działalności i niekorzystnych zjawisk atmosferycznych (przede wszystkim mgły).

Polski smog, bo tak można nazwać jedno z największych zanieczyszczeń w Europie, składa się przede wszystkim z tlenków węgla, azotu i siarki i najbardziej szkodliwych pyłów PM10 i PM2,5 oraz benzo(a)pirenu.

Pyły PM2.5 i PM10

Pył PM2.5 zawiera cząstki stałe o niewielkiej średnicy - do 2,5 mikrometra. Te niewielkich rozmiarów cząsteczki w łatwy i szybki sposób dostają się do układu oddechowego, następnie przesuwają się dalej wywołując w ten sposób zatrucie krwioobiegu. W Polsce źródłem tego pyłu są zazwyczaj paleniska domowe oraz transport drogowy.

Pył PM10 to ziarenka o średnicy do 10 mikrometrów. Ze względu na wielkość przenikają do naszych płuc. Głównym źródłem pyłu PM10 w powietrzu w naszych wsiach i miastach jest emisja powstała w trakcie spalania w indywidualnych systemach grzewczych paliw stałych. Należą do nich: węgiel, drewno, biomasa oraz pył z ruchu drogowego, szczególnie z pojazdów z silnikami wysokoprężnymi bez filtrów cząstek stałych.

W Polsce normy dla pyłów drobnych PM10 są ustalone na trzech poziomach:

• poziom dopuszczalny 50 µg/m³ (dobowy)
• poziom informowania 200 µg/m³ (dobowy)
• poziom alarmowy 300 µg/m³ (dobowy)

Z kolei Unia Europejska dla pyłów drobnych PM10 i PM2,5 ustaliła jedynie poziom dopuszczalny, odpowiednio dla PM10 – 50 µg/m³ (dobowy) i 40 µg/m³ (średni-roczny), a dla pyłu PM2,5 – 25 µg/m³ (średni-roczny).

Normy odnośnie dopuszczalnych stężeń dobowych ustalone przez Światową Organizację Zdrowia to 25 μg/m³ dla PM2.5, oraz 50 μg/m³ dla PM10.

Indeks CAQI

Aby przedstawić sytuację dotyczącą jakości powietrza w europie w porównywalny i łatwy do zrozumienia sposób, wszystkie szczegółowe pomiary są przekształcane w jedną względną liczbę: Common Air Quality Index (CAQI). Na skali od 0 (powietrze czyste) do 100 (powietrze zanieczyszczone) łatwo można odczytać jakość powietrza. CAQI mierzony jest w 3 przedziałach czasowych:

• Godzinowym, który opisuje o pomiary z ostatniej godziny.
• Dziennym, który oznacza wczorajszą ogólną sytuację dotyczącą jakości powietrza, w oparciu o wartości dzienne, aktualizowany jest raz dziennie.
• Rocznym, który określa ogólne warunki jakości powietrza w mieście w ciągu roku.

Skala CAQI:

0-25 - Bardzo niski	Warunki idealne do aktywności na zewnątrz
25-50 - Niski	Można bez obaw przebywać na zewnątrz
50-75 - Średni	Jeśli to możliwe, to lepiej pozostać w domu
75-100 - Wysoki	Przebywanie na zewnątrz jest niezalecane
>100 - Bardzo wysoki	Jakość powietrza jest już niebezpieczna dla zrowia

Jakie są skutki wdychania smogu?

Skutki smogu odczuwalne są codziennie. W wielu przypadkach są one niewidoczne w początkowym okresie. Zazwyczaj dopiero po czasie widzimy, jak smog negatywnie wpływa na nasze zdrowie.

Główne skutki zdrowotne smogu to:

• skrócenie długości życia
• zwiększone ryzyko zapadalności na choroby układu: oddechowego, krążenia, nerwowego
• zwiększone ryzyko powstawania chorób nowotworowych
• zwiększone ryzyko patologii ciąży

źródło:

• Rockwool - baza wiedzy - czyste powietrze
• Airly - Wszystko co powinieneś wiedzieć o zanieczyszczeniu powietrza
• Amatorski pomiar zanieczyszczenia powietrza w Luboniu